Ermolao Barbaro carmina

Testo base di riferimento: V. Branca, 1942

Cura dell'edizione digitale: Ketty Peruch


1. de laudibus Veronae

Vrbibus Italiae praestat Verona superbis:

      Aedibus, ingeniis, flumine, monte, lacu.

 

2. ad Paulum Marsium epigramma

Quid facias Latium cum pace reviseris ingens,

      Belligeros inter si canis illa duces?

Quid visa tellure paras si talia ponto?

      Si facis in bello haec, ocia quid facient?

 

3.

Candide, candidulum quoque nunc tibi candida servat

      Canicies carmen: candide docte, vale.

 

4.

Quaerit de Venetis Sixtus: si comparet Vrbi

      Ante parum fuerat, nunc sua Roma nihil.

 

5. in Rodulphum Agricolam

Invida clauserunt hoc marmore fata Rodulphum

      Agricolam, frixi spemque decusque soli.

Scilicet hoc uno meruit Germania quicquid

      Laudis habet Latium, Graecia quicquid habet.

 

6. ad Ludovicum Sfortiam

Cum modo constratos armato milite campos

      Cerneret, expavit pax, Ludovice, tua.

Et mihi: "Surge", inquit, "circunsonat undique ferrum:

      Me meus eiecta conditor arma parat.

5

Te rogo, per Veneti sanctissima iura Senatus,

      Occurre ingenti, si potes, exicio".

Tunc ego: "Pone metum, Dea, te Ludovicus adorat,

      Numine plus gaudet quam Iovis ille tuo.

Nec tu bella time: simulacra et ludicra sunt haec:

10

      Misceri hoc tantum convenit arma loco.

I nunc, et coelo terras cole, diva, relicto;

      Sin minus, hic pro te sufficit: alta pete,

Sfortiadasque tuos terra defende marique,

      Et belli et pacis artibus egregios".

 

7.

Turris clara vocor, parmensibus edita campis,

      Qua mons perpetuus dividit Italiam;

Perfluit armicrepae torrens cognominis urbi

      Magno saxorum syrmate terribilis.

5

Quod sum tuta loco, quod sum speciosa videri,

      Acceptum Rubris ferre memento meis.

 

8.

Vilis gleba fui, modo sum ditissima tellus.

      Cur? Quia Sfortiadum me pia dextra colit.

Mutata est facies, mutavi nomina: vilis

      Dicebar, dicor nunc ego Sfortiaca.

5

Ludovicos agros colit hos, neque paenitet: esse

      Auctorem pacis convenit agricolam.

 

9.

Aut foelix nemo est, aut is est, Pontice, tantum

      Qui studiis inhiat tempus in omne bonis:

Foelix a tenero claras cuicumque per artes

      Contigit ingenium percoluisse suum.

5

Nec doctrina sat est, nisi sint probitasque fidesque

      Vitaque non ullis contaminata malis.

Musa malos odit, musae improbitate fugantur,

      Musas et vitium non capit una domus.

Si mihi in alterutrum ius esse vel optio posset,

10

      Quamlibet indoctus quam malus esse velim.

Simplicitas per se prodest: sine moribus artes

      Exitium multis perniciesque fuit.

Iudice me primum est bene vivere, scire secundum:

      Asseritur coelo, si quis utrumque potest.